Bookiecik zapowiedzi – czerwiec 2024

Nie odkryję Ameryki pisząc, że czas pędzi nieubłaganie. Znacznie szybciej, aniżeli byśmy chcieli. Nie powinno więc nikogo zdziwić, że wakacje za pasem. Tak, to już! Pora powoli myśleć o doborze lektur na urlop. Na szczęście, jak co miesiąc, Wydawcy dbają o to, by wybór książek był szeroki i wszechstronny. Dlatego też w czerwcu, co nas dziwić nie powinno w najmniejszym stopniu, musimy zmierzyć się z kolejnym wysypem interesujących nowości wydawniczych. Jednym słowem: dla każdego coś miłego.  Poszperałam po stronach, przeczesałam internet wzdłuż i wszerz  i wyłuskałam aż piętnaście interesujących czerwcowych premier. Serdecznie zapraszam!

  • Powiedzmy, że Piontek

    Szczepan Twardoch · Wydawnictwo Literackie · 06-2024

    Opis Wydawcy:

    Powiedzmy, że jest to gra z czytelnikami. Wciągająca, błyskotliwa, pełna niespodzianek i odniesień do współczesności. Może to nawet nowe, literackie oblicze Szczepana Twardocha?Powiedzmy, że Erwin Piontek, 73-letni górnik, wybiera się w rejs dookoła świata. Na starym jachcie żaglowym typu Venus, z wysłużonym gumowym sztormiakiem, czerwoną wełnianą czapką, harcerską busolą w żeglarskim worku i skrupulatnie obliczonym prowiantem jest przygotowany na samotną wyprawę. Ma ambitny plan, by nigdy nie zawijać do portu, przez całe dwadzieścia dziewięć tysięcy mil. Powiedzmy, że losy Piontka mogą też przebiegać inaczej. Nie żegluje, a leży na czerwonej ziemi, w dolinie rzeki Auob, która nie płynie przez Deutsch-Südwestafrika, ponieważ jest wyschnięta, ale tam się znajduje. Zamiast gumowego sztormiaka ma na sobie sztruksową bluzę mundurową, pas z szelkami i ośmioma ładownicami na amunicję.

    Zresztą może jest zupełnie inaczej. Może Erwin Piontek jest sobowtórem pewnego dyktatora? Kto wie? Powiedzmy, że ten, kto przeczyta.

  • Sen o drzewie

    Maja Lunde · Wydawnictwo Literackie · 16-06-2024

    Opis wydawcy:

    Historia pszczół, Błękit, Ostatni i Sen o drzewie: kwartet klimatyczny Mai Lunde już w komplecie!

    Świat po katastrofie. Czy ludzkość przetrwa? I czy rośliny uratują przyszłość naszej planety?Rok 1940, Leningrad. Nikołaj Wawiłow, genialny biolog i genetyk, który stworzył pierwszy na świecie bank bulw, orzechów, ziaren i korzeni, aby zapobiec klęskom głodu, na rozkaz Stalina zostaje aresztowany i oskarżony o szpiegostwo.

    Rok 2045, Svalbard. To tutaj, do surowej arktycznej krainy, zostaje przeniesiona olbrzymia kolekcja Wawiłowa i poszerzona o kolejne depozyty biologiczne. Wkrótce potem dochodzi do Zapaści. Szukając ocalenia przed ogólnoświatową katastrofą, mieszkańcy norweskiego archipelagu podejmują decyzję o samoizolacji.

    Rok 2110, Syczuan. Tao odbiera sygnał mayday: na wyspie za kołem podbiegunowym czeka na pomoc trójka dzieci i dwoje nastolatków ocalałych po wielkiej epidemii. Mają dostęp do globalnego banku nasion. Milion gatunków! To szansa na odbudowę dawnej bioróżnorodności. Jednakże sukces ekspedycji ratowniczej wcale nie jest taki pewny.

    Dlaczego Tommy – rozważny i czuły opiekun swoich młodszych braci, Henry’ego i Hilmara oraz siedemnastoletniej Rakel i jej siostry Runy – robi wszystko, by ukryć bezcenny skarb? Czy jako jego strażnik może dysponować ziarnami przekazanymi przez kraje, które uległy zagładzie? Dlaczego tylko troje dzieci trafia na pokład statku? Co stało się z marzącą o nowym, lepszym życiu Rakel, która już wkrótce miała zostać mamą?

    Poruszająca i prowokująca do myślenia powieść o miłości, odpowiedzialności za rodzinę i planetę oraz relacji między człowiekiem a naturą.

  • Alchemia. Powieść biograficzna o Marii Skłodowskiej-Curie

    Katarzyna Zyskowska · Wydawnictwo Znak · 19-06-2024

    Porywająca historia dwóch wielkich romansów Marii Skłodowskiej-Curie

    Żony, matki, namiętnej kochanki, skandalistki, laureatki dwóch Nagród Nobla
    Brzęk wybitej szyby. Wszędzie szkło, do pokoju wpadają kolejne kamienie. Tłum szaleńczo napiera na drzwi, wrzeszcząc: „Złodziejka mężów! Dziwka, cudzoziemka, Żydówka! Wynoś się stąd!”. Krzyki są coraz głośniejsze, Maria z córką biegną schować się na górę, tynk już pęka przy zawiasach, tłum wpada do środka…

    Gdy wiadomość o jej romansie z Paulem Langevinem wyszła na jaw, Marii przyszło stawić czoła pogardzie i hipokryzji otoczenia. Chciano nawet uniemożliwić jej wyjazd na ceremonię wręczenia Nagrody Nobla. W czasach, kiedy mężczyźni mogli chwalić się kolekcjami kochanek, a kobiety musiały tłumaczyć się z miłości, ona bez lęku sięgała po to, czego pragnęła.

  • Pralnia serc Marigold

    Jungeun Yun · Wydawnictwo Mova · 19-06-2024

    Opis wydawcy:

    ,,Pralnia serc Marigold” to kojąca, dająca siłę i radość powieść, która była najlepiej sprzedającą się książka w Korei Południowej w 2023 roku. Podczas lektury, śmiejąc się i płacząc, stajemy się świadkami cudu zwyczajności, a także uświadamiamy sobie, że każdy z nas może dotrzeć do swojej wyjątkowości.

    Jesteśmy pralnią umysłów. Pierzemy i prasujemy. Plamy na sercach, zmarszczki na twarzach… Jeśli coś cię niepokoi, możemy ci pomóc.

    W osobliwej pralni na wzgórzu otoczonej górami i morzem enigmatyczna Ji-eun serwuje gościom herbatę. Ci zwierzają się jej z tajemnic, którymi nigdy dotąd się nie dzielili. Zdrada, porzucone marzenia czy bolesne rany mogą zniknąć jak plamy z koszuli. Jedno magiczne pranie wymazuje z pamięci niechciane wspomnienie. Ji-eun sama ma trudną przeszłość: urodziła się z niezwykłymi zdolnościami, które ujawniły się bez jej wiedzy i doprowadziły do bolesnej rozłąki. Pozwoliły też odkryć, że istnieje dobry smutek, blizny potrafią zakwitnąć, a zapał i wiara jednej osoby mogą na nowo rozbudzić w nas wolę życia. Bo jeśli nie mamy smutnych wspomnień, czy możemy znaleźć szczęście w przyszłości?

  • Johnny Panika i Biblia Snów oraz inne opowiadania

    Sylvia Plath · Wydawnictwo Marginesy · 26-06-2024

    Opis wydawcy:

    Zbiór opowiadań Sylvii Plath, a wśród nich odnalezione niedawno – i nietłumaczone dotąd na polski – Mary Ventura i dziewiąte królestwo. Wszystkie w doskonałym przekładzie Agi Zano.

    Od czasów, gdy była nastolatką, Sylvia Plath pisała opowiadania. Początkowo przychodziło jej to łatwo, ale w miarę jak szlifował się jej warsztat, pojawiało się coraz więcej trudności. Jej ambicje rosły, stawała się dla siebie coraz bardziej wymagająca.Trzydzieści dwa teksty składające się na ten tom to wszystkie znane dotąd opowiadania poetki. Stanowią doskonałe uzupełnienie wizerunku Plath, proza bowiem zakotwiczona w konkretnych kontekstach pozwala lepiej zrozumieć przeplatające się w twórczości fascynacje i demony. Podkreślają nie tylko żywotność jej inteligencji i tęsknotę za wyobraźnią, lecz także dzięki nim można w pełni dostrzec talent i geniusz Sylvii Plath.

  • Meduzy nie mają uszu

    Adele Rosenfeld · Wydawnictwo Mova · 26-06-2024

    Opis wydawcy:

    Powieść nominowana do prestiżowej francuskiej Nagrody Goncourtów za najlepszy debiut literacki 2022 roku. Uznana przez krytyków literackich, polecana przez „Le Figaro” i „The Times”, napisana z humorem, wyobraźnią, niezwykłą wrażliwością. Fascynująca podróż do świata osób Głuchych – autorka jest osobą niedosłyszącą.

    Najważniejsze rzeczy w życiu mają swój własny głos. Trzeba tylko nauczyć się słuchać sercem.

    Louise ma dwadzieścia pięć lat. Kilka dźwięków wciąż dociera do jej prawego ucha, lecz do lewego już nie. Przez całe życie pozostawała w tej przestrzeni „pomiędzy” – wybiórczego, ale słyszenia. Najnowsza diagnoza to konieczność wszczepienia implantu. Nie jest to decyzja tak prosta, jak mogłoby się wydawać. Oznacza bowiem całkowitą utratę naturalnego słyszenia, a co za tym idzie, rezygnację z rozpoznawania ironii czy głosu matki i wejście w nowy, pozbawiony niuansów świat.

  • Trzecia płeć

    Tadeusz Dolęga-Mostowicz · Wydawnictwo MG · 19-06-2024

    Opis Wydawcy:

    Przedwojenna Warszawa, pełna gwaru, samochodów, kawiarni i restauracji. Śledzimy losy bohaterki, która przyjechała z Poznania. Świetnie wykształcona, młoda, energiczna kobieta zostawia w domu niepracującego męża z córeczką i wyjeżdża do stolicy, by podjąć obowiązki kierowniczki w agencji turystycznej. Poprzez dalszą rodzinę wkracza w świat warszawskiej inteligencji, gdzie ścierają się poglądy dotyczące roli kobiet na rynku pracy i w społeczeństwie. Nowe prądy zwiastujące wolność i samostanowienie kobiet są nie do przyjęcia dla konserwatystów, widzą w tym degradację rodziny, tym tłumaczą krach na rynku pracy w dobie kryzysu, a liberałowie i feministki gwałtownie się temu sprzeciwiają. Gdzie leży prawda? Czy dzisiaj, po tylu latach nasza dyskusja jest w innym miejscu, czy wciąż krążymy wokół tych samych kwestii? A może jednak niektóre postulaty są już całkiem za nami… Barwna, ciekawa, pełen pasji opowieść Dołęgi-Mostowicza.

  • Kądziel

    Maria Rodziewiczówna · Wydawnictwo  Marginesy · 19-06-2024

    Opis wydawcy:

    Maria Rodziewiczówna, być może nieświadomie, samą siebie obsadzała często jako główną bohaterkę snutej opowieści. Zawsze był to silny charakter, kobieta ciężko pracująca, dobrze zdająca sobie sprawę, jak niewdzięcznie świat traktuje jej płeć. Pisarka zdecydowanie wyprzedzała w myśleniu o kobietach własną epokę, bo i sama tę epokę wyprzedzała działaniem i myśleniem. Nie była przy tym wcale pobłażliwa dla kobiet, widziała ich wady, ale potrafiła dostrzec zalety. Wyraźnie zmagała się ze zjawiskiem emancypacji, chyba nieco zazdroszcząc młodym kobietom, że potrafią wywalczyć więcej, niż było to możliwe za czasów jej młodości. Z drugiej strony lekceważyła te, które biernie odgrywały role, w jakich widział je świat.

    Żeby kobiety same się zastanowiły, jaki dla nich jest wstyd i hańba w tych obyczajach niby opiekuńczych, w tym ohydnym „nie wypada”! Nie wypada się uczyć, bo to ujma kobiecości, nie wypada samej jeździć i chodzić; nie wypada pannie obrać sobie fachu i opuścić dom rodzicielski; nie wypada ostrzyc warkoczy, zrzucić gorset, ubierać się niemodnie; nie wypada nie być naiwną, palić tytoniu, śpiewać wesołych kupletów i gwizdać; nie wypada być człowiekiem, mieć indywidualność, charakter! No a gdy przestrzega tych prawideł, jakaż nagroda? Dostanie męża. To ci dopiero szczyt wart takiego starania!

    W Kądzieli poznamy całą galerię postaci kobiecych. Pani Taida samodzielnie zarządza, i to z sukcesem, majątkiem ziemskim (jak sama Rodziewiczówna), na dodatek wychowując dwóch synów. Nie sprzeciwia się obyczajom, tylko ciężko pracując, wykuwa swoją ziemską drogę. Drugą główną bohaterką jest córka jej kuzynki, Stasia, która wbrew wszystkiemu chce zostać lekarzem, odrzucając wszelkie konwenanse. A jednak właśnie te dwie kobiety okazują się bratnimi duszami. Piękna opowieść o obowiązku, miłości, przyjaźni.

  • Manazuru

    Hiromi Kawakami · Wydawnictwo Karakter · 06-2024

    Opis wydawcy:

    Bohaterka powieści mieszka w Tokio z matką i dorastającą córką Momo. Jej mąż zaginął w niewyjaśnionych okolicznościach, gdy Momo była mała. Kiedy Kei przyjeżdża do nadmorskiego miasta Manazuru, zaczynają jej towarzyszyć cienie – istoty przenikające ze świata fantazji i przeszłości, który płynnie łączy się ze światem realnym. W onirycznej rzeczywistości bohaterka może podążyć jedną z wielu dróg, spośród których ta ku przyszłości nie jest jedyną możliwą. Hiromi Kawakami zaciera granice między rzeczywistością a wyobraźnią, pozwala dotknąć światów istniejących podskórnie, każe wciąż od nowa szukać odpowiedzi na pytania, czym jest czas i co znaczy „realne”. Język Kawakami hipnotyzuje i urzeka, tworząc opowieść o różnych wymiarach utraty i tęsknoty.

  • Zaproszona

    Emma Cline · Wydawnictwo Pauza · 14-06-2024

    Opis wydawcy:

    J

    W tej niezwykłej powieści młoda kobieta udaje kogoś, kim nie jest. Dni Alex upływają na odpoczywaniu przy basenie i pływaniu w oceanie oraz łykaniu podkradzionych leków. Czy goszczący ją u siebie Simon wie, kim ona jest naprawdę?

    Na Long Island pod Nowym Jorkiem gorące lato dobiega końca. Alex spędza ostatni tydzień sierpnia w przepięknej posiadłości starszego od siebie mężczyzny, którego poznała na Manhattanie, ale nie jest już tu mile widziana. Nieodpowiednie zachowanie na przyjęciu sprawia, że dotąd zachwycony jej wdziękami Simon każe jej wyjechać – oferuje tylko podwózkę na stację kolejową i bilet powrotny do Nowego Jorku. Z pieniędzmi jest krucho, jej telefon źle działa po przypadkowej kąpieli w basenie, a w mieście nie ma ani własnego lokum, ani przyjaciół, są za to stare długi i zakaz wstępu do kilku lokali… czyha tam również pewien niebezpieczny mężczyzna. Dokąd miałaby wrócić? Wydaje się, że nie ma wyjścia z tej sytuacji.

    Alex posiada jednak talent do spełniania pragnień innych ludzi, zwłaszcza mężczyzn, więc zostaje na Long Island i niczym duch przemyka po znaczonych starannie przyciętymi żywopłotami uliczkach, chronionych wielkimi bramami podjazdach i skąpanych w słońcu wydmach elitarnego świata, który pozostaje dla niej niedostępny. Podszywa się pod znajomą znajomych, w basenowym klubiku dla dzieci udaje nową opiekunkę, a gdzie indziej koleżankę w rzeczywistości kompletnie obcych ludzi. Kierowana desperacją, spędza tydzień, wykorzystując swój spryt i zwykłą nieuczciwość, żeby jakoś przetrwać, przenosi się z jednego miejsca do drugiego, w nadziei, że za kilka dni uda jej się wrócić do łask Simona. W USA ten czas to symboliczny koniec wakacji, kiedy miejscowości nadmorskie w pobliżu Nowego Jorku pustoszeją – kto wie, co jesień może przynieść. Pozornie Alex podejmuje racjonalne dla siebie decyzje, ale tak naprawdę samotna i zagubiona kobieta jest jak bezwolny pionek siejący wokół siebie zniszczenie.

    Trzymająca w napięciu, porywająca i hipnotyzująca „Zaproszona” Emmy Cline to wyjątkowe osiągnięcie literackie, tylko pozornie jednoznaczne w swojej wymowie. To poruszająca opowieść o klasiźmie, biedzie, zagubieniu, dyskryminacji i dawnych błędach, od których nie da się uwolnić.

    Powieść autorki bestsellerowych „Dziewczyn” nawiązuje klimatem do pełnych napięcia utworów Patricii Highsmith i wakacyjnej gnuśności filmów Sofii Coppoli, a ironiczna bohaterka, mistrzyni manipulacji, opisana eleganckim, chłodnym stylem Cline, w hipnotyzujący sposób każe nam za sobą podążać.

  • Szachownica flamandzka

    Arturo Perez-Reverte · Wydawnictwo ArtRage · 26-06-2024

    Opis wydawcy:

    Ktoś popełnił morderstwo w 1472 roku. Klucz do zagadki tkwi wśród figur przedstawionych na flamandzkim obrazie Partia szachów mistrza Pietera van Huys. Ktoś popełnił morderstwo w 1991 roku. Kluczem do zagadki jest ta sama partia szachów, którą tajemniczy zabójca rozgrywa dalej pięćset lat później. Obydwie zagadki chce rozwiązać Julia, młoda konserwatorka sztuki – tym bardziej że giną osoby w jej otoczeniu. Musi je rozwiązać, jeśli sama chce przeżyć. Szachownica flamandzka to wspaniała przygoda z pogranicza sztuki, szachów i mrocznej opowieści detektywistycznej.
  • Yaka

    Pepetela · Wydawnictwo GlowBook · 06-2024

    Opis wydawcy:

    Powieść Pepeteli – uczestnika walk zbrojnych o niepodległość Angoli i wykładowcy socjologii – to pasjonująca saga ukazująca panoramiczny obraz wydarzeń, które ukształtowały Angolę od XIX-wiecznej kolonii karnej, poprzez niewolnictwo, powstania Afrykańczyków i wywłaszczenie rdzennej ludności z ziemi. Po tym, jak ojciec głównego bohatera, skazany za morderstwo, zostaje przesiedlony z Portugalii do Angoli, rodzina Semedo z każdym pokoleniem coraz bardziej splata swoje losy z Czarną Angolą. Kolejom ich życia, wojnom i narodzinom nowego narodu przygląda się czujnie Yaka – mityczna statua jednego z ludów rdzennych, której wolę Alexandre Semedo usiłuje za wszelką cenę rozszyfrować. Powieść Pepeteli – nagrodzona w 1986 roku Angolską Narodową Nagrodą Literacką – po mistrzowsku obnaża swą polifoniczną narracją mechanizmy kształtowania się narodów, obrazuje, wokół jakich elementów tożsamości oraz rzeczywistości społecznej mogą się one skupiać.

  • Poczta literacka czyli jak zostać (lub nie zostać) pisarzem

    Wisława Szymborska · Wydawnictwo Znak · 15-05-2024

    Opis wydawcy:

    Najzabawniejsza książka Noblistki

    Baśka „Mój chłopiec twierdzi, że jestem za ładna, żeby pisać dobre wiersze. Co myślicie o tych, które załączam?” – Sądzimy, że jest Pani rzeczywiście piękną dziewczyną.

    Pegaz, Niepołomice Pyta Pan wierszem, czy życie ma sęs. Słownik ortograficzny daje odpowiedź negatywną.

    P. G. Kr., Warszawa Trzeba koniecznie zmienić długopis. Ten, którym Pan pisze, robi mnóstwo błędów. Pewnie zagraniczny.

    A. P., Białogard „Mam westchnienie być poetką!” – W tej sytuacji mam jęk być redaktorem.

    Ironiczna, treściwa i konkretna. Bezwzględna i szczera do bólu. Taka była Szymborska jako recenzentka twórczości aspirujących adeptów i adeptek sztuki pisarskiej.

    Chcesz dobrze pisać? Unikaj patosu, bądź sobą, kształć umiejętność krytycznego myślenia, nie szczędź światu poczucia humoru, czytaj.

    Tych i innych, ale zawsze aktualnych wskazówek przyszła noblistka udzielała na łamach „Życia Literackiego”. Krótkie recenzje były kubłem zimnej wody na głowę początkującego literata czy literatki. Na ich tle rzadkie pochwały i zachęty lśnią i dają nadzieję, że dzięki prowadzonej przez Szymborską rubryce światło dzienne ujrzały literackie perły.
    Niejeden jednak pewnie po lekturze recenzji swojego utworu w Poczcie literackiej złamał pióro. Niejeden, niestety, pisał dalej.
    Czytane dziś, zebrane w jednym tomie, teksty jawią się nie tylko jako podręcznik pisania, ale i… recenzowania.

  • Ukrywałam Anne Frank. Wszystkie tajemnice Elisabeth

    Joop van Wijk-Voskuijl · Wydawnictwo Znak Horyzont · 19-06-2024

    Opis wydawcy:

    Stała się powiernicą Anne Frank – dziewczynki, z którą połączyła ją wyjątkowa przyjaźń. Codziennie ryzykowała życiem, by ją chronić. I nigdy nie otrząsnęła się z tego, co ją spotkało.

    Elisabeth Voskuijl – Bep – była jedną z osób, które ukrywały rodzinę Franków. Śledztwo Joopa van Wijka-Voskuijla, syna Bep, oraz Jeroena De Bruyna to nie tylko poszukiwanie prawdy o życiu wyjątkowej kobiety. To także historia wielkiej odwagi oraz wielkiej zdrady, które przeplatały się w rodzinie Voskuijlów. To prawda o tym, jak wyglądało ukrywanie Anne Frank. To wreszcie poszukiwanie rozwiązania jednej z największych tajemnic XX wieku. Kto zdradził rodzinę Franków? Czy nadszedł czas, by świat poznał prawdę? I czy to możliwe, że odpowiedź cały czas była blisko rodziny Voskuijlów?

  • Ziemia Ulro

    Czesław Miłosz · Wydawnictwo Znak · 06-2024

    Opis wydawcy:

    Niezwykle aktualny i przenikliwy zbiór esejów. Poeta mierzy się w nim nie tylko z kryzysem egzystencjalnym człowieka, ale także z kryzysem opisu świata. Czy rozum może pomóc w obu tych kryzysach? Czy nauka łagodzi głód prawdy? A może tylko wyobraźnia ma do niej dostęp? Co począć z fikcją?

    Ziemia Ulro Czesława Miłosza powstała w latach 70. w Kalifornii, ukazała się po raz pierwszy w Paryżu. Nowe wydanie poprzedzone jest przedmową Olgi Tokarczuk. Na okładce obraz malarki młodego pokolenia Magdaleny Laskowskiej.

    „Kiedy wróciłam do Ziemi Ulro po prawie czterdziestu latach od pierwszej lektury, nie sądziłam, że będzie ona tak samo fascynująca i wciągająca, jak była niegdyś. Po raz pierwszy czytałam eseje Czesława Miłosza pod koniec lat osiemdziesiątych w wydaniu Kultury Paryskiej i był to czas, kiedy większość czytających ludzi w Polsce, w tym ja, potrzebowało swobodnego oddechu, szerszych horyzontów i barwnych intelektualnych wyzwań. Ziemia Ulro spełniała te oczekiwania, wieściła jakąś niesprecyzowaną do końca tajemnicę, obietnicę świata pełnego nieoczywistych znaków, uświadamiała, że nasza przaśna, szara rzeczywistość buzuje od ukrytych znaczeń.

 

Postawisz mi kawę?
0 komentarzy
2 Osób lubi to
Poprzedni wpis: Panorama dorastania – „Tajni dyrygenci chmur”, Wioletta GrzegorzewskaNastępny wpis: Chaos tożsamościowy – „Powiedzmy, że Piontek”, Szczepan Twardoch

Zobacz także

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

O mnie

Z wykształcenia romanistka. Z zamiłowania czytelniczka. Pełna skrajności. Z jednej strony pielęgnująca w sobie ciekawość i wrażliwość dziecka, z drugiej krytycznie patrząca na świat.

Postaw mi kawę na buycoffee.to

Odwiedź mnie na

Bookiecik na YouTube

Najnowsze wpisy
Kalendarz
czerwiec 2024
P W Ś C P S N
 12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
Najbardziej popularne
Najczęściej komentowane
Patroni
Archiwum