Serce na dłoni – „Spotkania. Opowieść o wierze w człowieka.”, Marian Zembala, Dawid Kubiatowski

RECENZJA PRZEDPREMIEROWA

Odbijające się w ostrzu skalpela światło lampy. Niepewność w umysłach, pewny ruch palców. Cięcie. Otwarta klatka piersiowa. Uszkodzone serce, które zostaje wyjęte by w jego miejsce włożyć nowy, zdrowy narząd. Przed oczami lekarzy leży pusty korpus, bez życia. Zdrowe serce dawcy już na dłoni. Czy podejmie pracę? Zacznie ponownie bić? Przejmująca cisza przerywana głośnym, przyspieszonym biciem serc operatorów i całego zespołu pomocniczego, od anestezjologów po instrumentariuszki.  Niepewność i wstrzymane oddechy. Włożone do ciała chorego serce wolno podejmuje od nowa pracę, a z serc kardiochirurgów spada kamień. Narząd porusza się w ciele, zaczyna tłoczyć krew. Ma w sobie pewną tajemnicę. Tajemnicę zmartwychwstania.

(…) śmierć nie może spowszednieć.

W tym konkretnym przypadku sukces ma, w sensie dosłownym, wielu ojców. Choć na czele zespołu w tejże dziedzinie stoi swego rodzaju pionier, odważny i niezłomny -patrząc na czasy i możliwości technologiczne – niemal szaleniec, profesor Religa, to w przypadku pierwszego w historii Polski przeszczepu serca, oraz licznych, kolejnych transplantacji swój niebagatelny wpływ miało całe grono specjalistów, w tym między innymi wybitny kardiochirurg – Marian Zembala.

Jeśli zakosztujesz prawdziwej pasji, która pochłonie cię bez reszty, to już od niej nie uciekniesz.

W książce Spotkania. Opowieść o wierze w człowieka, Dawid Kubiatowski podejmuje rozmowę z profesorem Zembalą, by w jedenastu podzielonych tematycznie rozdziałach przedstawić jego pełną pasji, oddania pracy i drugiemu człowiekowi sylwetkę. Począwszy od wspomnień z realizacji głośnego filmu pt. Bogowie w reżyserii Łukasza Palkowskiego, poprzez lata wczesnych lat młodzieńczych, pierwszych kroków stawianych w świecie medycyny, czy też w opowieściach dotyczących rodziny, autor przybliża postać profesora. Ten zaś, poprzez odpowiedzi na pytania dotyczące moralności w zawodzie, swojej roli jako ucznia i nauczyciela, obecności w świecie polityki, stosunku do wiary odkrywa arkana zawodu kardiochirurga. W niniejszym wywiadzie rzece prócz pytań o przeszłość kardiochirurgii, nie zabrakło również pytań o jej przyszłość, zarysowane zostały również czołowe problemy, z jakimi przychodzi się borykać lekarzom i pacjentom w dobie aktualnej.

Rozmowa wzbogacona została licznymi archiwalnymi zdjęciami z prywatnych zbiorów bohatera książki oraz szczegółowym kalendarium Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu, z wyszczególnieniem projektów badawczych realizowanych w Katedrze i Odziale Klinicznym Kardiochirurgii, Transpatologii, Chirurgii Naczyniowej i Endowaskularnej SUM ww. ośrodka oraz listą najważniejszych krajowych i międzynarodowych nagród i wyróżnień (od 1985 r. do 2017 r.). W publikacji nie zabrakło również zestawienia tematów wraz z autorami wszystkich przewodów doktorskich i habilitacyjnych z zakresu kardiochirurgii i transpatologii w ww. przedziale czasowym.

Moje życie ukształtowały wspaniałe spotkania. Nie byłbym dzisiaj tym, kim jestem, gdyby nie ludzie, których spotkałem na mojej drodze.

Marian Zembala – lekarz, wybitny kardiochirurg z pokaźnym, również zagranicznym stażem zawodowym, profesor nauk medycznych, profesor zwyczajny Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, kierownik Katedry Kardiochirurgii i Transpatologii. Pierwszy lekarz, który w Polsce przeszczepił pojedyncze płuco oraz pierwszy chirurg, który przeszczepił płuco-serce. Od 1993 r. dyrektor Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu, członek Krajowej Rady Transplatacyjnej, były prezes Polskiego Towarzystwa Transplatacyjnego. W 2015 r. Minister Zdrowia, poseł na sejm VIII kadencji. Od 2011r. przewodniczący Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia. Krajowy konsultant z zakresu kardiochirurgii. Były członek Komitetu Nauk Klinicznych PAN, Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, International Society for Heart and Lung Transplatation. Redaktor naczelny dwóch czasopism naukowych („Kardiochirurgia i Torakochirurgia w Polsce”, „Interactive CardioVascular and Thoracic Surgery”). Prezes Europejskiego Towarzystwa Kardio-Torakochirurgicznego.

Lista dokonań profesora Zembali jest pokaźna, niekończąca się, cały czas otwarta. Wygląda dumnie, jest niemal majestatyczna. W rozmowie z Dawidem Kubiatowskim poznajemy jednak osobę skromną, sympatyczna, bardzo empatyczną. To mocno stąpający po ziemi idealista, wymagający, ale i sprawiedliwy, nieumniejszający zasług swojego zespołu pracodawca, wybitny specjalista, a przede wszystkim człowiek. Człowiek walczący o każde bicie serca.

Szacunku dla człowieka musimy się uczyć każdego dnia.

Obciążająca psychicznie praca oraz ciążąca na niej odpowiedzialność za życie drugiego człowieka nie przyćmiły osobowości profesora Zembali. W rozmowie jawi się jako kompetentny, pełny pasji i oddania bliźniemu, niemal służalczy specjalista, człowiek mądry, opanowany, pełen pokory, prawdziwy lekarz z powołania. To pasjonujący wywiad, który pochłania się z bijącym sercem i rumieńcem na twarzy. To książka, która daje nadzieję, że w kraju nie brak specjalistów nie tylko z ogromną, specjalistyczną wiedzą, ale wiarą w sens w swojej pracy i – dosłownie i w przenośni – z sercem na dłoni.

Tytuł: Spotkania. Opowieść o wierze w człowieka.
Autor: Marian Zembala w rozmowie z Dawidem Kubiatowskim
Wydawnictwo: Editio
Data wydania: 27.09.2017 r.
Ilość stron: 375