Podwaliny medycyny – „Dawna medycyna. Jej tajemnice i potęga”, Jürgen Thorwald

Twórczości Jürgena Thorwalda specjalnie przedstawiać nikomu nie trzeba. Niemiec jest jednym z poczytniejszych autorów książek dotyczących historii medycyny. Któż bowiem nie czytał czy chociażby nie słyszał o porywającym Stuleciu chirurgów, Ginekologach czy Krwi królów. Książki te – choć pełne historycznej prawdy i faktów – słyną z porywająco prowadzonej, przystępnej narracji. Wciągają w swój bezkompromisowy świat prób i błędów, z którego czerpał i nadal czerpie świat medycyny. Dawna medycyna. Jej tajemnice i potęga to kolejny tytuł, dzięki któremu możemy poznać rozwój sztuki lekarskiej od kuchni, tym jednak lepszy, bo sięgający aż do czasów starożytnych.

Starożytne cywilizacje Egiptu, Mezopotamii, Indii, Chin Meksyku i Peru to ośrodki rozwoju medycyny, na których skupia swoją uwagę Thorwald. Każdy z rozdziałów otwiera tablica chronologiczna, w której to autor przybliża rys historyczny z uwzględnieniem czasu panowania poszczególnych dynastii. Błaha z pozoru rzecz okazuje się być bardzo istotna, całość książki znacząco opiera się bowiem o tło polityczne, za którym niełatwo jest czasem podążać. Wstęp ten zdecydowanie ułatwia odbiór książki.

Niemiecki pisarz zebrał mnóstwo dowodów na to, że medycyna starożytna była nad wyraz rozwiniętą – jak na owe czasy – gałęzią nauki. Okazuje się, iż garściami czerpała z dóbr natury a znachorzy kultur starożytnych byli swoistymi pionierami, chociażby w operowaniu zaćmy, odbierania skomplikowanych porodów a nawet trepanacji czaszki.  Jak dowodzi, kultury starożytne nękane były przez podobne choroby i epidemie, jakie nieobce są światu współczesnemu. Wspomina zatem między innymi o problemie paradontozy, czarnej ospy, malarii, cholerze, żółtaczce, występowaniu ropni, a nawet chorób naczyniowych czy raka, które to określane są mianem jednych z istotniejszych chorób cywilizacyjnych XXI wieku naszej ery! Jak się okazuje, już kilka tysięcy lat przed naszą erą, ludzkość borykała się z podobnymi problemami, a ówcześni medycy, nierzadko radzili sobie z ich leczeniem.

Thorwald przybliża sposoby uzdrawiania oraz doboru ziół i lekarstw, metody opatrywania ran i przebiegu pierwszych, pionierskich zabiegów chirurgicznych. Książka przepełniona jest suchymi danymi. Pisarz w tym przypadku nie podparł ich sfabularyzowanymi opowiadaniami rozwoju choroby i leczenia konkretnych przypadków.  Dzieło to – w porównaniu z pozostałymi tytułami autora (jak chociażby Stuleciu chirurgów) – może więc wydać się odrobinę nużące.

Bez dwóch zdań, Dawna medycyna. Jej tajemnice i potęga jawi się jako ciekawe kompendium wiedzy dotyczące starożytnych podwalin medycyny. Napisane zostało w charakterystycznym dla Thorwalda stylu – lekko, przystępnie i atrakcyjnie. Choć jest pozycją, po lekturze której nie sposób nie odczuć swego rodzaju niedosytu, odebrać ją można jako ciekawy wstęp do odkrywania pozornie skomplikowanego świata lekarzy i lecenia. Autor po raz kolejny udowadnia, iż jest to dziedzina fascynująca, pełna nie tylko faktów, ale i mitów. A co najważniejsze – cały czas pełna zagadek i tajemnic.

Tytuł: Dawna medycyna. Jej tajemnice i potęga.
Egipt, Babilonia, Indie, Chiny, Meksyk, Peru
Autor: Jürgen Thorwald
Wydawnictwo: Literackie
Rok wydania: 2017
Ilość stron: 304